gözlem yoluyla öğrenme ne demek?

Gözlem Yoluyla Öğrenme

Gözlem yoluyla öğrenme, bir bireyin başka birinin davranışlarını gözlemleyerek ve taklit ederek yeni davranışlar, bilgiler ve tutumlar kazanması sürecidir. Albert Bandura'nın Sosyal Öğrenme Kuramı'nın temelini oluşturur. Bu öğrenme türü, doğrudan deneyimleme veya pekiştirme olmaksızın gerçekleşebilir.

Gözlem yoluyla öğrenme aşağıdaki temel süreçleri içerir:

  • Dikkat: Gözlemcinin modelin davranışına odaklanması gerekir. Modelin özellikleri, davranışın belirginliği ve gözlemcinin motivasyonu dikkati etkiler.
  • Hatırda Tutma: Gözlemlenen davranışın zihinde kodlanması ve saklanması gerekir. Bu, görsel veya sözel kodlama yoluyla olabilir.
  • Davranışı Uygulama (Motor Reproduksiyon): Zihinde tutulan davranışın fiziksel olarak gerçekleştirilmesi gerekir. Bu süreç, gözlemcinin fiziksel yetenekleri ve becerileriyle sınırlı olabilir.
  • Güdülenme (Motivasyon): Gözlemlenen davranışın taklit edilmesi için gözlemcinin motive olması gerekir. Bu motivasyon, modelin davranışının sonuçları (ödül veya ceza) tarafından etkilenebilir.

Gözlem yoluyla öğrenme, model alma, taklit ve öz-yeterlik gibi kavramlarla yakından ilişkilidir. Özellikle, modelin özellikleri (örneğin, statüsü, güvenilirliği) gözlemcinin davranışı taklit etme olasılığını etkiler. Gözlem yoluyla öğrenme, hem olumlu (örneğin, yeni beceriler öğrenme) hem de olumsuz (örneğin, agresif davranışları öğrenme) davranışların kazanılmasında rol oynayabilir.